De nervus vagus, de 10e hersenzenuw die de ontspanning in je lichaam reguleert, kwam nagenoeg bij iedere opleiding / training die ik deed aan bod. Deze zenuw zorgt namelijk voor balans in je zenuwstelsel waardoor je weer in contact komt met je eigen vermogen om te herstellen. Dat zelfherstellend vermogen van ons lichaam dat is wat me steeds meer fascineert.
Dankbaar
Van een aantal yogiās kreeg ik bij het in gebruik nemen van mijn nieuwe studio een cadeaubon (nogmaals dank šš¼), die besteedde ik aan het basisboek de polyvagaaltheorie in therapie van Deb Dana. Al lezend wilde ik er meer over weten en kwam er (toevallig š) een interessante training voorbij die deze theorie koppelde aan de adem. Daar wilde ik meer over horen en begrijpen. Kort en in zoveel mogelijk begrijpelijk taal iets over deze veelomvattende theorie.
Kort de theorie
De polyvagaaltheorie gaat iets verder dan alleen de nervus vagus, daarin wordt namelijk nog een verdiepingsslag gemaakt in ventrale vagus en dorsale vagus. Deze theorie wordt ook wel de wetenschap van veiligheid genoemd. Het principe van het autonome zenuwstelsel is dat iedere (re)actie in dienst staat van overleven; het handelt alleen om risicoās te beperken en veiligheid te creĆ«ren. Hoe je je gedraagt of handelt, is veelal niet een gevolg van een verstandelijke keuze vanuit het brein, maar wordt vanuit autonome energiestromen in gang gezet om evenwicht te vinden tussen verbinding en bescherming.
Als kind staat het systeem open (neurale snelweg). Wat je meemaakt en hoeveel (on)veiligheid je als kind geboden wordt, heeft effect op de ontwikkeling van regulatie en veerkracht. Als je als kind veel stress en trauma hebt meegemaakt, heeft de dorsale vagus de controle overgenomen wanneer je je verdoofd, verstompt, verstijfd of afwezig voelde. Dit beïnvloedt de organen onder het middenrif, die de spijsvertering regelen. Vaak verlies je dan de verbinding met je (onderbuik)gevoel en leef je meer vanuit het hoofd. De ventrale vagus stimuleert sociale betrokkenheid en coregulatie en heeft invloed op hartslag en ademfrequentie. De sympathicus zit in de hiërarchische ladder tussen beiden in. Alle 3 werken met elkaar samen om jouw fysieke gevoel van welzijn te ontwikkelen.
Heb je trauma meegemaakt als kind dan komt dit op enig moment naar de oppervlakte. Trauma hoeft niet altijd heftig te zijn, het kan iets kleins zijn wat niet verwerkt is en zich heeft vastgezet in je lijf. Bedekt onder een laag overlevingsmechanismen. Jaren kan je verstoorde systeem in een āfunctionele freezeā overleven, maar vroeg of laat ontstaan er klachten en is het lichaam niet langer in staat dit te compenseren.
Door de ventrale vagus te herstellen, zal de dorsale vagus minder worden aangesproken en verbetert de verbinding hoofd-buik.
Hoe herstel je deze verbinding?
Trauma verwerk je primair in je lijf. Het ontladen van diepe spanning betekent voor het lichaam dat het opnieuw veilig is. Met ademwerk (specifiek transformational breathing) kun je die ontlading bereiken. Tijdens de verbonden adem keer je naar binnen, breng je schaduwkanten in het licht, heel je oude wonden en leer je je eigen krachten kennen. Ik heb vaker gezegd dat een ademsessie magisch is, mensen die een sessie hebben ervaren, weten precies wat ik bedoel.
De nervus vagus kun je met eenvoudige yogahoudingen ook stimuleren. Zo beweeg je van een staat van spanning naar een staat van ontspanning. Overigens kan de Epiphora methode hierin eveneens ondersteuning geven.
Waarom is het helend voor lichaam en geest om ingrijpende gebeurtenissen in je leven te verwerken:
- Vermindering van je angsten en spanningen
- Versterking van het immuunsysteem
- Verwerking van geblokkeerde (onbewuste) emoties
- Verlaging van ontstekingswaarden
- Voorkoming van onverklaarde lichamelijke klachten
- Verbetering nachtrust
- Ombuiging in overlevingsstrategie van overleven naar leven
- Verbetering mentale gezondheid
- Opnieuw vertrouwen op je intuitie en onderbuikgevoel
- Vanuit je ware zelf leven
Je kunt je zenuwstelsel leren kennen en er vrienden mee worden. Daar heb je je leven lang iets aan. Wat mij fascineert is hoe intelligent het lichaam als systeem werkt, zoveel veerkracht en aanpassingsvermogen. Naar mijn idee mag het zelfhelende vermogen van het lijf nog meer ruimte krijgen. Al ben ik vooral voorstander om pro-actief naar gezondheid te kijken. Voorkomen is beter dan genezen.